Die heeft ook invloed op jou

Als een kindje krijgen niet vanzelf gaat, is jouw eigen toekomstdroom niet de enige die meedoet. Meestal niet in ieder geval. Vaak hebben je ouders & schoonouders op hun eigen manier een wens: een kleinkinderwens. En die kan jou in je eigen proces nog best eens in de weg zitten.

De kleinkinderwens is niet altijd even aanwezig. Sommige (schoon)ouders hebben namelijk niet perse de wens om opa of oma te worden. Is dat bij jou het geval? Hoera! Dan mag je doorlezen, maar het hoeft niet.

Maar ik kan het je wel aanraden, en dit is waarom. Hoewel de kleinkinderwens van (schoon)ouders niet altijd even evident is, is hij op de onderstroom áltijd voelbaar. Dus als je nu denkt: die van mij zeggen er eigenlijk niet zoveel over, maar ik voel me toch niet comfortabel… dan is de kans groot dat er op de achtergrond toch iets van een wens meedoet in jouw proces.

Iedereen heeft zijn eigen toekomstdromen

Jij, je partner, je vrienden, familie, ouders, de hele wereld eigenlijk. En ondanks dat de toekomst niet grijpbaar is, of volledig controleerbaar, is iedereen op zijn eigen manier gehecht aan zijn wensen en dromen. En als die niet uitkomen, verlies je iets wat je nog nooit hebt gehad. Maar het verdriet dat je voelt, is hartstikke echt. Dat geldt voor iedereen.

Dus ook voor je (schoon)ouders. Zelfs als ze andere kinderen met eigen kinderen hebben (hun kleinkinderen), is de kans groot dat zij voor jou (hun kind) ook zo’n toekomst voor zich zien. Met zichzelf daarin.

Dit is geen excuus om het voor hen te gaan oplossen. In tegendeel: jij leeft je eigen leven. Maar het kan helpen om in je achterhoofd te houden dat zij ook gehecht zijn aan hun kleinkinderwens. Met hun eigen wensen en ideeën voor de toekomst. Net zoals jij dat bent, zoals jullie dat zijn.

Een hele goede reden om er verder niet over te praten

“Ik blijf niet altijd zo jong en vitaal, dat weet je toch wel?”

“Wanneer zijn jullie klaar voor kinderen?”

“Ik zou het echt heel leuk vinden om oma te worden!”

“Heb je de kleine van [BEKENDE] gezien? Het is zo schattig. Jij zou ook zo’n leuke moeder zijn!”

“Toen ik zwanger was van jou, ….”

De opmerkingen over zwangerschap, kinderen en jouw rol als moeder – of vader – doen pijn. Niet omdat je niet wilt, maar omdat het je niet lukt. Voor veel mensen die te maken krijgen met vruchtbaarheidsproblemen is het een hele goede reden om er verder niet over te praten met hun familie en vrienden. Om dit soort gesprekken juist uit de weg te gaan.

Maar ondertussen blijven dit soort opmerkingen, sentimenten, altijd in de lucht hangen. Ook ongezegd hebben ze invloed.

De voordelen, de nadelen

Niet over je kinderwens en vruchtbaarheidsproblemen praten met je (schoon)ouders kent allerlei gradaties. Van het vermijden van het hele onderwerp ‘kinderen krijgen’ tot niet vertellen dat je ‘actief bezig bent’ om zwanger te worden, of juist een kindje verloren hebt, en het verzwijgen dat je een fertiliteitsbehandeling ondergaat. Soms ligt de ‘Ik wil (nu) geen kinderen’ op tafel om andere pijnlijke gesprekken te vermijden.

En eerlijk is eerlijk: er zitten voordelen aan. Praten over je kinderwens, je proces, je behandeling, alle emoties die erbij komen kijken. De opmerkingen, de vragen… soms is het teveel. Soms voelt het niet veilig. Soms wil je gewoon even NIET. Dat gaat ook over grenzen stellen en dat hoef je niet te doen als je er niet over praat. Wel zo simpel.

De nadelen. Tsja, die zijn er ook. Je moet er ‘omheen praten’ en dat kost energie. Soms komt het regelrecht neer op liegen. Je moet goochelen met tijd, afspraken, alcohol en antwoorden. Je moet het nog meer alleen dragen dan je toch al doet. En dat leidt vaak genoeg tot innerlijke conflicten met jezelf. Nog eentje extra in deze lastige tijd.

Er zijn voor allebei nog honderden andere argumenten te verzinnen. Afhankelijk van jouw verhaal, jouw situatie en jouw familie. Allemaal even relevant. Er is hier namelijk ook geen goed of fout. Het gaat immers om jou.

De kinderwens van je familiesysteem

Ik had het net al even over de kleinkinderwens die niet altijd heel erg geuit wordt, maar soms wel heel voelbaar is. Als je hier met een systemische blik naar kijkt (die van de familieopstellingen), kun je er mooie inzichten uithalen. Er zijn onzichtbare verbanden in jouw familie die niet uitgesproken hoeven te worden, om wel invloed te hebben op jouw leven. En het leven van je partner, je ouders, hun ouders, je broers en zussen, vorige generaties, enzovoorts.

Wat ik vaker zie is dat vrouwen (en soms ook mannen) voor wie een kindje krijgen niet vanzelfsprekend is, niet alleen hun eigen verdriet of kinderwens dragen, maar ook die van hun moeder. En soms van een andere vrouw in de lijn, zoals hun oma of overgrootoma.

Het gaat dan om de wens voor een groot gezin, kinderen die niet geboren konden worden, die niet konden blijven, of juist het oma worden (van meerdere kleinkinderen). Dit overnemen en voor hen gaan dragen is een onbewust proces, maar wel een hele logische.

Je kunt het merken als je meer verdriet voelt dan past bij de situatie. Ik weet, dit is vaak moeilijk te onderscheiden als je een onvervulde kinderwens hebt. Want er zijn al zoveel emoties. In een 1-op-1 opstelling of tafelopstelling hier in de praktijk wordt dit vaak goed zichtbaar.

Deze beweging is niet onlogisch: als kind van je moeder bijvoorbeeld, heb je onbewust een innerlijke loyaliteit om die wens in vervulling te laten gaan. Je wilt als kind van je ouders niets liever dan hen gelukkig zien. Als je je hier bewust van wordt, kun je een andere keuze gaan maken.

Wat is van jou, wat is van de ander?

Als een kindje krijgen niet vanzelf gaat, heb je al genoeg aan je eigen proces. De invloed op jouw leven is immers immens. Het is logisch om de pijn van anderen uit de weg te gaan.

Bijzonder genoeg is dít vaak onbewust de reden om die pijn juist wel mee te gaan dragen. Door er niet over te praten bijvoorbeeld. Door geen grenzen te stellen. Door hun pijn de jouwe te maken.

Wat ik dan vaak hoor? Twee opties: 1. “Ik kan hun verdriet niet bij hebben!” en 2. “Zij kan dit echt niet aan!”

Allebei komen ze eigenlijk op hetzelfde neer. Je zegt daarmee: zij kunnen niet voor zichzelf zorgen. Maar is dat echt waar? En is jouw verantwoordelijkheid van jou als kind om voor je ouders te zorgen?

Nee: zij zijn de groten en jij bent de kleine. En dat verandert nooit, ook niet als je zelf niets liever dan vader of moeder wilt zijn.

Een kleine nuance

Er zijn vele situaties en families denkbaar waarin het voor jou echt niet veilig is om met je (schoon)ouders te delen over jouw onvervulde kinderwens. Maar dat wil niet zeggen dat je de pijn van hun vervulde kleinkinderwens bovenop je eigen verdriet hoeft te dragen. Dat zijn echt twee verschillende dingen.

Kom je er zelf niet uit? Je bent van harte welkom.